VILS groeit als kool

VILS breidt snel uit in de wereld van de life-sciences en behoort tot de grootste bedrijven op het Wetenschapspark. Hoog tijd om samen te zitten met mede-oprichter/managing director Ief Leroy. “De bedrijven die ons in 2015 nog zaten uit te lachen, hebben hun kar gekeerd en zijn nu onze concurrenten.”

VILS begeleidt als partner life-sciencebedrijven in alle fasen van hun investeringen: van businesscase tot oplevering van een volledig functioneel labo of productie-unit. Vanuit een procesgedreven methodiek bouwen zij faciliteiten en installaties voor de ontwikkeling en productie van cel- en gentherapieën en cellulaire agricultuur. Dit allemaal om therapieën en voedingsmiddelen van morgen en overmorgen te realiseren. Naast Niel heeft VILS nog vestigingen in het Nederlandse Oss (Noord-Brabant) en het Zwitserse Basel. De groeiambitie is en blijft hoog. 

Ief Leroy en mede-oprichter/managing partner Veerle Soetewey hadden beiden al een rijke carrière in managementfuncties achter de rug toen ze in najaar 2014 de stap zetten om zelf te gaan ondernemen. VILS, een amalgaam van de oprichtersinitialen (een ingeving van Soetewey’s echtgenoot) maar in de eerste plaats Versatile Intelligent Life-science Solutions, behoort tot de grootste bedrijven op het Wetenschapspark. Het bedrijf klimt verder en realiseert een jaarlijkse groei van meer dan 50%. Als meerderheidsparticipatieaandeelhouder is de holding Masco aangetrokken. Maar ook de medewerkers kunnen deelnemen in de winst; iets wat redelijk ongezien is in Vlaams kmo-land.

Voor Leroy was een van de drijfveren om de ondernemerswereld in te gaan een persoonlijke noot. “Mijn grootouders zijn in het begin van de jaren tachtig beiden overleden aan de gevolgen van darmkanker. Ze waren uit de Rupelstreek afkomstig. Als kind heb ik ze niet zo goed gekend. Ik heb niet anders geweten dan dat ze gekluisterd aan hun ziekbed lagen. Ik ben geen dokter. Wat ik wel kan, is zorgen dat wetenschappers zo snel mogelijk met hun ideeën op de markt geraken. En dat was de hoofdreden om in 2014 met VILS te starten. Doing what has been never been done before, fast. Of ook: Bring ideas to lives”.

Leroy, industrieel ingenieur scheikunde van opleiding, noemt Veerle Soetewey (bio-ingenieur cel & gen) “de slimme van ons twee”. Als lid van het Mechelse studiebureau (BV2)  werkte Leroy nauw samen met de Britse vaccinproducent GSK die vanuit Waals-Brabant werkt. “We waren de ‘special forces’ als het ware van GSK. We kregen moeilijke cases die we tot een goed einde wisten te brengen”, zegt hij daarover. “Het was daar dat de appetijt ontstond om zelf te gaan ondernemen.”

‘GSD-diploma’

Leroy’s echtgenote heeft een directiefunctie bij Janssen Pharmaceutica wat het koppel de afgelopen jaren al tot tijdelijke standplaatsen in Zwitserland, Canada en Ierland bracht. Nu wordt thuisbasis Turnhout geregeld ingeruild voor de Janssen-vestiging in de Nederlandse universiteitsstad Leiden. De vele professionele omzwervingen weerhielden Leroy er niet van om VILS flink te laten groeien. Want thuiswerk heeft VILS altijd hoog in het vaandel gevoerd, al sinds de opstart in 2014. “Mij maakt het niet uit of je genoeg aanwezig bent op kantoor, thuis je job doet of werkt vanaf een zwembad op reis, als het werk maar gedaan is. ‘Ja maar’, ben ik allergisch aan. Daarom hebben we bij VILS allemaal een ‘GSD-diploma’, waarbij GSD voor 'Get Stuff Done' staat. Door de verschillende wetenschappelijke achtergronden van onszelf en onze medewerkers vormen we samen een uniek concept aan competenties. Wij waren onbewust perfect voorbereid toen de coronacrisis in voorjaar 2020 het land lamlegde. Corona heeft geen invloed op onze werking gehad. We hadden het drukker dan ooit.”

Etherna, een van de andere succesverhalen op het Wetenschapspark, gaf VILS in 2015 de opdracht om hun labo’s uit te bouwen. Die ervaring leidde tot de aparte bedrijfspoot BILS waar ‘ontzorging’ voor de klant centraal staat. In naam van de klant schrijft BILS het contract en verzorgt het de onderhandeling daarover met de aannemer. BILS hanteert een vaste prijs hierin en zorgt als einddoel voor een sleutel-op-de-deur. “De klant wordt zo danig ontzorgd. Het vaste prijs-segment is qua omzet erg belangrijk voor BILS. En klanten stellen vast dat indien ze zelf een offerte opvragen of een concurrent aanspreken, ze niet de gunstige voorwaarden en prijzen krijgen die  BILS door zijn buying power (omvang, nvdr.) wel krijgt, waardoor dus een win-winsituatie ontstaat.”

Erg trots is VILS op de opdracht rond de bouw van het bedrijf Exothera in Jumet (Charleroi). "In mei 2020, in volle coronaperiode, zijn we gestart met het technisch ontwerp, in mei 2021 stond de eerste operator op de vloer en in november 2021 was de eerste overheidsinspectie achter de rug. Op 18 maanden dus. Normaal duurt zoiets 36 maanden tot vier jaar. Ik overdrijf niet door dit een wereldprestatie te noemen."

‘An offer we couldn't refuse’

“We hebben de locatie in Mechelen geruild voor het Isala-gebouw in Niel. We kenden door onze jarenlange samenwerking met etherna de site al. Door onze snelle groei was een grotere locatie nodig. We zochten antwoord op belangrijke vragen, zoals: ‘waar bieden we een meerwaarde in het ecosysteem?’, ‘waar ligt een centrale locatie?’ en natuurlijk ‘wie heeft er interessante huurprijzen?’. Dat leidde ons naar hier. Het was in onze ogen voor ons ‘an offer we couldn't refuse’. Daarnaast is de groene omgeving heel belangrijk voor ons. En ten slotte de nabijheid met Nederland. Die markt is erg belangrijk voor ons. De Nederlandse manier van aanpak (‘los het op’) ligt ons helemaal”.

“We proberen actief te helpen het Wetenschapspark nog te groter te maken. Ons werkveld zijn start-upbedrijven. Zoals etherna acht jaar geleden. We gingen met hen in 2015 in zee en toen namen wij ook een risico, want etherna was toen nog echt in een opstartfase. Je mag niet vergeten dat in de industrie waar wij deel van uitmaken slechts een van de twintig therapieën op de markt komt, de rest faalt.”

“We hopen dat het Wetenschapspark nog meer op de kaart wordt gezet en nog meer bedrijven worden aangetrokken. Hoe meer activiteit hier op de site, hoe actiever het ecosystem, hoe meer return voor ons allemaal qua ideeën en versnelling. In onze ogen kan een wetenschapspark pas succesvol zijn door de tomeloze energie van start-ups enerzijds en bedrijven met al enkele jaren op de teller anderzijds. Vandaar dat we blij zijn dat we hier al in een vroeg stadium aanwezig waren".

Masco

Om de bedrijfsstructuur beter te ordenen hielden oprichters Leroy en Soetewey in 2021 XILS boven de doopvont, een holding waar de X voor de 'multiplier' staat, de kracht van het maalteken zeg maar. Binnen XILS werden de medewerkers die eerder aandeelhouder geworden waren in de diverse onderdelen en de oprichtersaandelen gebundeld. Dit moet mee de groeiplannen realiseren waar de focus ligt op verdere uitbreiding in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk. Om dit mee te verwezenlijken is in 2022 Masco aan boord gekomen, de life-science-tak van het investeringsfonds RSBG, dat dan weer onderdeel is van RAG, een investeringsmaatschappij opgericht door de deelstaatoverheid van Noordrijn-Westfalen. Zij staan in voor het onderhoud van wat overblijft van de kolenmijnen in de aan ons land grenzende Duitse deelstaat. RSBG helpt die opdracht te financieren.

"De meerderheidsparticipatie kreeg van ons enkel groen licht op voorwaarde dat onze werknemers zelf konden aanblijven in  aandelen van het kapitaal van XILS. Een substantiële participatie is in nog steeds in handen van de oprichters én van het personeel. ‘The company is the people, the people are the company’, is het credo dat we hierin hanteren. Het is mijn heilige filosofie dat als je personeel mee wil betrekken in de groei van het bedrijf dat ze daar ook iets voor mogen terug hebben. En zoiets is redelijk uniek in het Vlaams kmo-land. Je bedrijf dat opgebouwd is door een groep, krijgt zo veel extra kracht. En dit allemaal hebben we gebundeld in SLIX, de omgekeerde schrijfwijze van XILS.”

mRNA

“Door de coronacrisis is de interesse in mRNA enorm toegenomen. Wij waren daar sinds 2015 al mee bezig, heel veel mensen fronsten serieus de wenkbrauwen toen. Dat is helemaal veranderd sinds 2020. Door Covid-19 hebben wetenschappers wereldwijd ingezien dat deze technologie ook voor andere doeleinden erg interessant is. Het Covid-19-vaccin heeft technologisch ook heel veel losgemaakt. Vergeet niet dat de technologie waarop mRNA gebaseerd is, al dertig jaar onderzocht wordt. Alleen was tot aan de coronacrisis niemand erin geslaagd om dit op grote schaal te produceren. Covid-19 zorgde voor de hefboom om de wereld ervan bewust te maken dat dit heel krachtige materie is. En dat heeft ons bedrijf mee verder doen groeien want het bracht ons domein onder de aandacht. Dat is meteen ook de keerzijde van de medaille, want plots nam de concurrentie enorm toe en sprong iedereen op de mRNA-kar. Bedrijven die in 2015 ons nog stonden uit te lachen, keerden hun kar en kwamen na 2020 plots als nieuwe concurrent in onze branche. Dat verontrust ons niet echt, we lopen ver voor en hebben veel referenties. We zijn ons in ieder geval niet aan het vervelen. Zowel in Mont-Saint-Guibert (Waals-Brabant) als in het Nederlandse Leiden zijn we momenteel bezig met nieuwe fabrieken voor onze klanten te bouwen.”

Mosa Meat

“We houden van een uitdaging, dat zit echt in onze bedrijfscultuur. Zo zijn we sinds 2018 als ingenieurs betrokken bij Mosa Meat, een spin-off van de Universiteit van Maastricht die met kweekvlees bezig is en Google-medeoprichter Sergey Brin als investeerder heeft. We hebben voor hen een ontwikkellabo en daarna een pilootinstallatie gebouwd. Die installatie is nu in staat om 500 liter aan kweekvlees te produceren. In die sector is vijf jaar geleden haast een eeuwigheid. De initiële kweekvlees-hamburger die in 2013 in Londen is gebakken, kostte volgens de geruchten 250.000 euro. Door Mosa Meat waar wij mee ons steentje aan hebben bijgedragen, is de kostprijs gigantisch gedaald. We zijn nu stilaan in de vervolgfase aanbeland waar we ons de vraag stellen of we er een industrieel product van kunnen maken. Alleen is er veel weerstand vanuit de agro-lobby en dan vooral uit Frankrijk en Italië”.

“Onze drang naar nieuwigheden geldt ook voor medische technologie. Waar vandaag iedereen de loftrompet bovenhaalt over CAR-T, waarbij met plasmadotatie T-cellen uit het lichaam worden gehaald, gemanipuleerd worden en teruggeplaatst worden in de strijd tegen bloedkankers, staan wij al enkele stappen verder met onze klanten. Mij lijkt het een heel moeilijk en heel manueel proces. Vergelijk het met de hybride-auto, nog niet helemaal elektrisch, nog een beetje benzine. Wij zijn vandaag bezig met de opvolger en de opvolger van de opvolger alsook met volledig geautomatiseerde productieprocessen. De therapieën waar wij momenteel mee bezig zijn met onze klanten zullen pas over tien jaar op de markt komen. Zo ver kijken we in de toekomst.”