QLab: Van microscoop naar maatschappelijke impact

Hoewel het gebruik van asbest in België sinds 2001 verboden is, blijft het een uitdaging om de resterende hoeveelheden in gebouwen en infrastructuur veilig in kaart te brengen en te verwijderen. QLab, gevestigd in het Wetenschapspark in Niel, speelt hierin een cruciale rol. Het laboratorium voert betrouwbare analyses uit die essentieel zijn voor de inventarisaties en maatregelen om Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig te maken. Onder leiding van Farouk El Abdellati combineert dit innovatieve laboratorium wetenschappelijke precisie met een duidelijke maatschappelijke missie: bijdragen aan een gezondere en veiligere leefomgeving.

De asbestproblematiek in Vlaanderen

Asbest is een wijdverspreid probleem. Tot het gebruik ervan in België werd verboden (in 1998 voor industrie en in 2001 voor bouwtoepassingen), was de stof decennialang een populair bouwmateriaal. Volgens OVAM bevatten gebouwen en infrastructuur die voor 2001 zijn gebouwd naar schatting 2,3 miljoen ton asbesthoudend materiaal. In 70 tot 90 procent van de woningen, scholen of bedrijfsgebouwen van voor 2001 is asbest aanwezig, tenzij ze grondig zijn gerenoveerd.

Asbest is vaak onzichtbaar, maar microscopisch kleine vezels kunnen vrijkomen bij slijtage of beschadiging. Inademing van deze vezels kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals longkanker, mesothelioom en asbestose. Omdat de symptomen pas na tientallen jaren zichtbaar worden, is de impact van asbest moeilijk voorspelbaar, maar onmiskenbaar gevaarlijk. De Vlaamse overheid streeft er daarom naar om Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig te maken.

Daarbij vervult QLab een sleutelrol in de strijd tegen asbest. Met geavanceerde technologie en een streng kwaliteitsbeheersysteem biedt QLab de betrouwbare analyses die nodig zijn om deze doelstelling te halen. Het laboratorium speelt een belangrijke rol bij het veilig in kaart brengen en identificeren van asbesthoudend materiaal, wat de basis vormt voor de uitvoering van preventieve maatregelen.

Kwaliteitsvolle laboratoriumanalyses

Bij de aanpak van de asbestproblematiek is nauwkeurige analyse onmisbaar. Asbestdeskundigen verzamelen stalen uit gebouwen en sturen deze voor onderzoek naar gespecialiseerde laboratoria zoals QLab, dat een cruciale rol speelt in de inventarisatie en analyse van asbest. Om de betrouwbaarheid van hun analyses te garanderen, hanteert QLab een streng kwaliteitsbeheersysteem volgens de internationale norm ISO 17025, met kwaliteitscontroles opgebouwd uit drie niveaus. Bij de eerstelijnscontrole worden referentiestalen regelmatig onder de microscoop onderzocht om de werking en nauwkeurigheid van de apparatuur te waarborgen. Tijdens de tweedelijnscontrole wordt 5% van de ontvangen stalen anoniem heronderzocht. Elk staal wordt behandeld alsof het een nieuw monster is, wat zorgt voor objectiviteit en consistente resultaten. Tot slot voert QLab een derdelijnscontrole uit, waarbij het laboratorium halfjaarlijks teststalen van de overheid analyseert. Deze stalen dienen als benchmark om de resultaten te vergelijken met officiële referenties. Omgekeerd worden op vraag van de overheid willekeurige stalen opgestuurd, die door hen opnieuw worden geanalyseerd, wat de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid verder bevestigt.

Met hun analyses biedt QLab een onmisbare oplossing in de strijd tegen asbest. Het laboratorium spoort niet alleen asbest op, maar identificeert ook de specifieke soorten, cruciaal voor een gerichte en veilige aanpak. Er bestaan zes verschillende soorten asbest, elk met hun eigen gezondheidsrisico’s, en QLab’s precisie is essentieel om deze risico’s effectief te beheren.

Voordelen van het Wetenschapspark

Het labo van QLab is gelegen in het Wetenschapspark in Niel. “Dankzij de centrale ligging is ons labo gemakkelijk bereikbaar voor zowel klanten als asbestdeskundigen”, zegt Farouk. “Bovendien ondersteunt het Wetenschapspark ons met expertise op het gebied van wet- en regelgeving, netwerkmogelijkheden en toegang tot innovatieve projecten. POM Antwerpen helpt ons niet alleen bij onze dagelijkse werking, maar ook in het realiseren van onze langetermijnambities”, besluit hij.

Toekomstvisie en samenwerking

Hoewel QLab momenteel gefocust is op asbestanalyses, streeft het laboratorium naar een bredere rol als milieulaboratorium. Binnen vijf jaar wil QLab ook analyses aanbieden op het gebied van lucht, bodem en water.

Engineering consultancy

Naast laboratoriumactiviteiten biedt QLab ook engineering consultancy aan, gebaseerd op Farouks expertise in productie- en projectengineering. Hoewel dit niet de kernactiviteit is, vormt het een waardevolle aanvulling op het aanbod van QLab. Bovendien is de materialenkennis een grote meerwaarde binnen het laboratorium.

QLab richt zich met een sterke focus op kwaliteit en samenwerking niet alleen op het aanpakken van de asbestproblematiek, maar draagt ook bij aan bredere milieuoplossingen om Vlaanderen veiliger en gezonder te maken.